7 ตัวชี้วัดสำคัญของ Active Directory ที่ผู้ดูแลระบบ IT ทุกคนควรติดตาม

ที่ผู้ดูแลระบบ IT ไม่ควรมองข้าม

ในระบบเครือข่ายองค์กรขนาดใหญ่ Active Directory (AD) ทำหน้าที่เป็นรากฐานหลักในการจัดการตัวตนและสิทธิ์การเข้าถึงระบบ — เป็นหัวใจของกระบวนการยืนยันตัวตน, จัดการสิทธิ์การใช้งาน และทำให้ระบบในเครือข่ายทำงานได้อย่างราบรื่น

เพราะ AD มีบทบาทสำคัญขนาดนี้ การที่มันเกิดปัญหาแม้เพียงเล็กน้อยก็อาจทำให้เกิดผลกระทบเป็นวงกว้าง ทั้งระบบล่ม, ช่องโหว่ด้านความปลอดภัย, หรือประสบการณ์ใช้งานที่แย่สำหรับผู้ใช้

ดังนั้น การมอนิเตอร์ AD อย่างมีประสิทธิภาพไม่ใช่แค่ “ควรทำ” แต่เป็น “สิ่งจำเป็น”
บทความนี้จะพาคุณไปรู้จัก 7 ตัวชี้วัดสำคัญ ที่ควรจับตา พร้อมอธิบายว่าทำไมแต่ละตัวจึงสำคัญ และสามารถใช้มันเพื่อดูแล AD ให้ทำงานได้อย่างปลอดภัยและเสถียรได้อย่างไร

1. เวลาในการเชื่อมต่อ LDAP (LDAP Bind Time)

เวลาในการเชื่อมต่อ LDAP คือระยะเวลาที่ผู้ใช้และแอปพลิเคชันใช้ในการสร้างการเชื่อมต่อกับไดเรกทอรี LDAP ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อความเร็วในการยืนยันตัวตน หากใช้เวลานานเกินไป มักเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าโดเมนคอนโทรลเลอร์ทำงานหนักเกินไป มีความล่าช้าของเครือข่าย หรือการตั้งค่า DNS ผิดพลาด ซึ่งอาจนำไปสู่ความล่าช้าในการเข้าถึงระบบของผู้ใช้

ควรระวัง:

• ค่าการเชื่อมต่อที่พุ่งสูงขึ้นในช่วงเวลาทำการ

• ความล่าช้าอย่างต่อเนื่องที่เกิดขึ้นกับโดเมนคอนโทรลเลอร์บางตัว ซึ่งอาจเป็นสัญญาณของจุดคอขวดในระบบ

2. ความล่าช้าและความล้มเหลวในการจำลองข้อมูล (Replication latency and failures)

การมอนิเตอร์ความล่าช้าและความล้มเหลวในการจำลองข้อมูลเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากตัวชี้วัดนี้ใช้ติดตามระยะเวลาที่ใช้ในการกระจายการเปลี่ยนแปลงในไดเรกทอรีไปยังโดเมนคอนโทรลเลอร์อื่น ๆ พร้อมกับตรวจสอบว่ากระบวนการจำลองข้อมูลสำเร็จหรือล้มเหลว ความล่าช้าหรือความล้มเหลวในขั้นตอนนี้อาจก่อให้เกิดปัญหาหลายอย่าง เช่น ปัญหาในการยืนยันตัวตน (authentication), Group Policy Objects (GPOs) ที่ไม่สอดคล้องกัน, และข้อมูลผู้ใช้ไม่ตรงกันระหว่างไซต์ต่าง ๆ

ควรระวัง:

• คิวการจำลองข้อมูลที่ค้างสะสม ซึ่งอาจบ่งชี้ถึงความล่าช้าในการซิงโครไนซ์ข้อมูล

• ตราประทับเวลาการจำลองข้อมูลที่ล้าหลัง แสดงว่าข้อมูลไม่ได้รับการอัปเดตตามที่ควรจะเป็น

• ข้อผิดพลาดในบันทึกเหตุการณ์ NTDS Replication (เช่น Event ID 1311 สำหรับปัญหาการจำลองข้อมูล, 1988 สำหรับวัตถุค้างอยู่) ซึ่งช่วยให้ระบุปัญหาได้อย่างเฉพาะเจาะจง

3. ความพร้อมใช้งานของบทบาท FSMO (FSMO role availability)

การมอนิเตอร์ความพร้อมใช้งานของบทบาท FSMO (Flexible Single Master Operations) เป็นสิ่งสำคัญในการตรวจสอบสุขภาพและการตอบสนองของเครื่องที่ถือบทบาทเหล่านี้ภายใน AD forest และ domain โดยบทบาทต่าง ๆ เช่น RID Master, PDC Emulator และ Schema Master เป็นหัวใจหลักของการทำงานหลายอย่างใน Active Directory หากเครื่องที่ถือบทบาทเหล่านี้ไม่พร้อมใช้งาน การดำเนินการสำคัญต่าง ๆ เช่น การเปลี่ยนรหัสผ่าน การซิงโครไนซ์เวลา และการปรับแก้ schema อาจล้มเหลว และส่งผลให้สภาพแวดล้อม AD หยุดชะงักได้

ควรระวัง:

• บทบาท FSMO ทั้งหมดถูกโฮสต์อยู่บนเซิร์ฟเวอร์เดียว ซึ่งอาจเป็นความเสี่ยงหากเซิร์ฟเวอร์นั้นล่ม

• บันทึกเหตุการณ์ (event logs) ที่แสดงการโอนย้ายหรือบังคับยึดบทบาท FSMO ซึ่งอาจบ่งชี้ถึงปัญหาที่อยู่เบื้องหลัง

• การขาดการสื่อสาร heartbeat จากเครื่องที่ถือบทบาท FSMO ซึ่งแสดงว่าเครื่องอาจไม่ตอบสนอง

4. อัตราความสำเร็จและความล้มเหลวในการยืนยันตัวตน (Authentication success and failure rates)

การติดตามอัตราความสำเร็จและความล้มเหลวในการยืนยันตัวตนช่วยให้คุณมองเห็นภาพรวมแบบเรียลไทม์เกี่ยวกับการเข้าถึงของผู้ใช้และภัยคุกคามด้านความปลอดภัยที่อาจเกิดขึ้น โดยจะตรวจสอบปริมาณคำขอการยืนยันตัวตนที่สำเร็จและล้มเหลวซึ่งถูกประมวลผลโดยโดเมนคอนโทรลเลอร์ หากพบว่ามีความล้มเหลวในการเข้าสู่ระบบเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว อาจเกิดจากการตั้งค่าผิด รหัสผ่านไม่ถูกต้อง หรือแม้แต่การพยายามโจมตีแบบ brute-force ในทางกลับกัน หากพบว่ามีการยืนยันตัวตนที่สำเร็จลดลงอย่างรวดเร็ว อาจเป็นสัญญาณของบริการล่มหรือปัญหาในการเข้าถึงระบบโดยรวม

ควรระวัง:

• Event ID 4624 (สำเร็จ) และ 4625 (ล้มเหลว) ใน Security logs เป็นตัวบ่งชี้หลัก

• ความพยายามล้มเหลวในการเข้าสู่ระบบจากผู้ใช้หรือเครื่องใดเครื่องหนึ่งเพิ่มขึ้นอย่างผิดปกติ ซึ่งอาจบ่งชี้ว่าบัญชีถูกบุกรุกหรืออุปกรณ์มีการตั้งค่าผิด

• ปัญหาในการเข้าสู่ระบบของแอปพลิเคชัน อาจแสดงถึงข้อผิดพลาดในการยืนยันตัวตนกับ AD

5. เหตุการณ์บัญชีผู้ใช้ถูกล็อก (Account lockout events)

เหตุการณ์บัญชีผู้ใช้ถูกล็อกใช้วัดจำนวนบัญชีที่ถูกล็อกเนื่องจากมีความพยายามเข้าสู่ระบบที่ล้มเหลวหลายครั้ง การล็อกบ่อยครั้งอาจรบกวนการทำงานของผู้ใช้และเป็นสัญญาณสำคัญของอุปกรณ์ที่ตั้งค่าผิดพยายามเข้าสู่ระบบด้วยข้อมูลที่ไม่ถูกต้อง หรือในกรณีร้ายแรงอาจเป็นสัญญาณของการโจมตี เช่น password spray attack

ควรระวัง:

• Event ID 4740 ใน log ของโดเมนคอนโทรลเลอร์ ซึ่งจะบันทึกเหตุการณ์บัญชีถูกล็อกอย่างชัดเจน

• การล็อกซ้ำ ๆ สำหรับบัญชี service account หรือ endpoint เฉพาะ ซึ่งอาจสร้างปัญหาอย่างมาก

• ความเชื่อมโยงกับช่วงที่มีความล้มเหลวในการยืนยันตัวตนสูงผิดปกติ ซึ่งมักเป็นช่วงที่ระบบถูกรบกวนมากที่สุด

6. สุขภาพของ DNS และเวลาในการแปลชื่อ (DNS health and resolution time)

การตรวจสอบสุขภาพของ DNS และเวลาในการแปลชื่อ (resolution time) เป็นการประเมินความพร้อมใช้งานและประสิทธิภาพของเซิร์ฟเวอร์ DNS ที่ทำงานร่วมกับ Active Directory รวมถึงความเร็วในการตอบสนองคำร้องขอ DNS เนื่องจาก Active Directory พึ่งพา DNS อย่างมากในการค้นหาโดเมนคอนโทรลเลอร์และบริการต่าง ๆ หากการร้องขอ DNS ช้าหรือแปลชื่อไม่สำเร็จ อาจส่งผลกระทบรุนแรงต่อการยืนยันตัวตน กระบวนการ replication และการทำงานโดยรวมของ AD ผู้ใช้อาจไม่สามารถเข้าสู่ระบบได้ และบริการต่าง ๆ ก็จะไม่สามารถเชื่อมต่อได้เช่นกัน

ควรระวัง:

• เวลาในการแปลชื่อของ SRV records (เช่น _ldap._tcp.dc._msdcs) ซึ่งมีความสำคัญในการค้นหาบริการของ AD

• zone records ที่หายไปหรือล้าสมัย ทำให้เกิดการแปลชื่อผิดพลาดหรือล้มเหลว

• คำเตือนใน DNS event logs (เช่น Event ID 4013 สำหรับปัญหาเซิร์ฟเวอร์ DNS, 4015 สำหรับข้อผิดพลาดของ DNS zone) ซึ่งแจ้งเตือนปัญหาได้ทันที
   

7. การใช้งานทรัพยากรบนโดเมนคอนโทรลเลอร์ (Resource utilization on domain controllers) 

การใช้งานทรัพยากรบนโดเมนคอนโทรลเลอร์เป็นการติดตามตัวชี้วัดประสิทธิภาพที่สำคัญ เช่น การใช้งาน CPU, หน่วยความจำ, การอ่านเขียนข้อมูลบนดิสก์ (Disk I/O) และการใช้งานเครือข่ายของฮาร์ดแวร์เซิร์ฟเวอร์ ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะหากเกิดปัญหาคอขวดด้านประสิทธิภาพ อาจส่งผลโดยตรงต่อประสบการณ์ของผู้ใช้และการทำงานของ AD หากใช้ทรัพยากรสูงเกินไป อาจนำไปสู่การเข้าสู่ระบบที่ล่าช้า แอปพลิเคชันทำงานไม่ทัน และคุณภาพของบริการโดยรวมลดลง ส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพของทั้งองค์กร

ควรระวัง:

• การใช้ CPU ที่สูงกว่า 80% อย่างต่อเนื่องในช่วงเวลาทำการ ซึ่งอาจบ่งชี้ว่าเซิร์ฟเวอร์ประมวลผลไม่ทัน

• แรงกดดันของหน่วยความจำที่ส่งผลต่อการทำงานของ cache และ replication ทำให้ประสิทธิภาพโดยรวมลดลง

• ความล่าช้าในการเข้าถึงดิสก์ที่กระทบต่อฐานข้อมูล NTDS ซึ่งเป็นหัวใจหลักของการทำงานใน AD

สรุป: 7 ตัวชี้วัดสำคัญของ Active Directory ที่ควรติดตาม

มอนิเตอร์ทุกตัวชี้วัดแบบไม่ต้องเดาให้เสียเวลา

การติดตามตัวชี้วัดเหล่านี้ด้วยตนเองอาจยุ่งยากและเป็นการทำงานแบบตั้งรับ
ManageEngine Applications Manager ช่วยให้การมอนิเตอร์ Active Directory เป็นเรื่องง่าย ด้วยฟีเจอร์ที่ครอบคลุม เช่น:

• การเก็บข้อมูลตัวชี้วัดแบบครบถ้วน

• การตรวจจับความผิดปกติ

• ระบบแจ้งเตือนอัตโนมัติ

• รายงานย้อนหลังแบบละเอียด

ทดลองใช้งานฟรี 30 วัน ได้แล้ววันนี้!